Gọi vốn cộng đồng (Crowdfunding) là gì?

Crowdfunding không phải là một khái niệm mới trên thế giới. Năm 1997, người hâm mộ của ban nhạc rock Marillon (Mỹ) đã phát động một chiến dịch quyên góp qua internet để tài trợ cho chuyến lưu diễn của thần tượng. Kết quả đáng bất ngờ là 60.000 đô la đã được đóng góp. Sau này, ban nhạc này đã tiếp tục sử dụng mô hình huy động vốn từ cộng đồng để phát hành các album kế tiếp của họ.

Hiểu một cách ngắn gọn, Crowdfunding là hình thức tài trợ cho một dự án, ý tưởng, sản phẩm bằng tiền từ một số lượng lớn người sử dụng mạng. Trong đó, 3 nhân tố tạo nên mô hình này là: chủ dự án/hoặc dự án được tài trợ; người ủng hộ dự án và một nền tảng mang mọi người với nhau để khởi động ý tưởng.

Các lĩnh vực nào có thể gây vốn cộng đồng?

Câu trả lời không loại trừ bất cứ một lĩnh vực nào. Miễn là dự án có tính khả thi và được cộng đồng đón nhận đều có thể tham gia gọi vốn cộng đồng.

Dạo một vòng các trang web hoạt động trong lĩnh vực Crowdfunding trên thế giới như Kickstarter, IndieGoGo, GoFundMe, CircleUp,.. ta có thể thấy sự đa dạng về loại hình và lĩnh vực mà các dự án mời gọi gây quỹ: từ phim ảnh, ca kịch, chương trình từ thiện, dự án dân sinh, game đến nghiên cứu khoa học, bất động sản,…

FundingVN là nền tảng gọi vốn cộng đồng tập trung vào các dự án khởi nghiệp kinh doanh, tạo ra những sản phẩm hữu hình sáng tạo.

Những loại hình Crowdfunding phổ biến hiện nay

Từ những ngày đầu phát triển mô hình này, gọi vốn cộng đồng được thực hiện chủ yếu với hình thức người ủng hộ nhận được phần quà sau khi ủng hộ tiền cho dự án. Tuy nhiên, ngành công nghiệp Crowdfunding gần đây đã được thay đổi luật chơi nhờ tổng thống Obama kí duyệt nghị định JOBSAct – gỡ bỏ nhiều cản trở về gọi vốn cộng đồng – vào năm 2012. Nhờ vậy, tại Mỹ, việc gọi vốn chủ sở hữu – người ủng hộ nhận cổ phần sau khi ủng hộ được pháp luật Mỹ chính thức công nhận.

Hiện nay, gọi vốn cộng đồng có thể được chia thành 2 loại: Gọi vốn – phần thưởng và Gọi vốn – cổ phần. Gọi vốn cộng đồng nhận phần thưởng thông thường là hình thức trong đó cá nhân hoặc một tổ chức “rao bán trước” một sản phẩm hoặc dịch vụ sắp được triển khai mà không phát sinh nợ hoặc hy sinh vốn chủ sở hữu hay cổ phần. Hình thức này được sử dụng rộng rãi từ làm phim, phát triển phần mềm miễn phí, sáng chế, nghiên cứu khoa học.

Trong khi đó, gọi vốn cộng đồng nhận cổ phần từ cộng đồng là hình thức những người ủng hộ nhận cổ phần của một công ty, thường là trong giai đoạn đầu để đổi lấy phần tiền đã cam kết đóng góp. Sự thành công của công ty được xác định bởi tính khả thi của dự án.

Startup Viet Partners và BSSC tổng hợp và biên soạn